Hành xử thông minh với những câu hỏi của trẻ

Dù trong hoàn cảnh nào, bố mẹ đừng bao giờ dập tắt các câu hỏi “vì sao” của con bằng câu trả lời “Vì nó là vậy chứ sao”, hay với thái độ khó chịu như “Mẹ đang mệt, con đừng hỏi nữa”.

Khi trẻ được 2-3 tuổi, bố mẹ mở đầu bối rối, đau đầu khi con liên tục hỏi những câu mở đầu bằng 2 tiếng “Cớ sao”. Một vài câu hỏi mà trẻ hay đặt ra với cha mẹ như:

- "Ba ơi, tại sao vùng trời màu xanh?".

- "Vì sao con gà có 2 chân mà con chó lại có 4 chân?".

- "Cớ sao con tên là Quân?".

- "Mẹ ơi, tại sao trong hình cưới của cha mẹ lại chẳng có con?".

- "Tại sao ở trên trời lại có nước rơi xuống?".

- "Vì sao tóc ông nội màu trắng?".


Trẻ thường dùng những câu hỏi "Vì sao" với mong muốn khám phá thế giới xung quanh. Ảnh: Thi Trân.

Không khó để ba mẹ nhận thấy trẻ tỏ ra rất thích chí với mọi thứ xung quanh mà chúng đang được nhìn thấy, nghe thấy, cảm thấy được. Ngay bây giờ có vẻ như có một thế giới rộng lớn hơn đang mở ra trước mắt trẻ.

Điều đó xúc tiến trí tò mò, nhu cầu khám phá thế giới xung quanh, những mối quan hệ mới giữa các sự vật, hiện tượng trong thế giới quan mà trước đó bé chưa biết. Và một trong số những cách đặc biệt để trẻ tìm tòi thế giới xung quanh mình chính là đặt câu hỏi. Đây cũng chính là đặc điểm phát triển tư duy quan trọng của bé ở giai đoạn này.

Tuy vậy, có những nguyên nhân khác đằng sau câu hỏi “Vì sao” của bé mà phụ huynh chưa biết. Đôi khi, trẻ hỏi đi hỏi lại một vấn đề chỉ vì để được nghe cha mẹ trả lời thường xuyên & ghi nhớ lại thông tin. Cũng có khi trẻ hỏi “Vì sao” không phải để tìm câu trả lời nên dù ba mẹ cố sức rất nhiều cũng không thể làm con thỏa mãn, bởi lúc ấy trẻ hỏi chỉ để gây sự lưu ý của người lớn, để được nói chuyện với cha mẹ và được quan tâm.

Do đó, bằng tình yêu mến của chính mình, ba mẹ cần giải mã ý nghĩa đằng sau các câu hỏi “Vì sao” của bé để có sự đáp ứng phù hợp. Hãy nhớ rằng trẻ càng hỏi nhiều thể hiện trẻ càng có tiềm năng phát triển trí tuệ và kỹ năng tìm kiếm thông tin, điều này rất có lợi cho việc học sau này. Khi đã hiểu được vấn đề này, cha mẹ cần chú ý:

1. Dù trong hoàn cảnh nào, đừng bao giờ dập tắt các câu hỏi “cớ sao” của con bằng câu trả lời “Vì nó là vậy chứ sao” & với thái độ khó chịu như “Mẹ đang mệt, con đừng hỏi nữa”.

2. Giải đáp một cách khoa học, logic về sự việc bằng ngôn ngữ dễ hiểu và ngắn gọn nhất có thể.

3. Cho con dịp tốt tự nghĩ ngợi trước khi trả lời.

4. Không cười nhạo các câu trả lời ngô nghê của con, ngược lại, bạn nên tỏ ra hào hứng, sửng sốt như “Ồ, là như vậy đó hả”, “Hay quá ha”…

5. Khi bố mẹ thật sự không biết câu trả lời, hãy công nhận là mình không biết và cùng con tìm câu trả lời. “Mẹ cũng không biết vì cổ của hươu cao cổ dài nữa, hay là cuối tuần này mẹ con mình đi thảo cầm viên tìm hiểu xem sao nhé”.

6. Khi bị dồn vào thế bí, thay vì cáu gắt, bố mẹ hãy hỏi lại con “Theo con thì cớ sao”, trẻ sẽ tiếp tục suy ngẫm trong thời gian ba mẹ tìm câu trả lời phù hợp.

Việc kích thích trẻ hỏi là cách tuyệt vời nhất để nuôi dưỡng tính ham học hỏi của con. Thêm nữa, chính sự quan tâm và đồng hành cùng con khám phá thế giới xung quanh sẽ là món quà vô giá để nuôi dưỡng lòng tự tôn của con, giúp bé cảm thấy được mình đang sống trong tình yêu thương sâu sắc của bố mẹ.